Hoa
Kỳ và cơn sốt hỏa tiễn Bắc Hàn
Trần Bình
Vào những
ngày đầu tháng 7/2006, Kim Chính Nhật, chủ tịch Bắc Hàn cho quân đội của ông
thí nghiệm hỏa tiễn tầm trung và tầm xa làm cho thế giới, nhất là Hoa Kỳ lên
cơn sốt. Hỏa tiễn tầm xa loại Taepodong 2 (6,000 đến 10,000 km) có khả năng bay
đến Alaska và một phần đất bang California và một số bang khác ở miền tây Hoa
Kỳ. Tổng thống Bush đã phản ứng gay gắt và đưa nội vụ ra Hội đồng Bảo an Liên
hiệp quốc đe dọa trừng phạt Bắc Hàn.
Thế giới
không ngạc nhiên về thái độ của ông Kim Chính Nhật. Tháng 8 năm 1998 ông ta đã
một lần cho thí nghiệm hỏa tiễn mà đường bay vắt qua đảo Hokkaido của Nhật Bản
sau đó rơi xuống Thái bình dương cách bờ biển phía đông của Nhật 500 km. Sự
việc này đã làm cho Nhật Bản thay đổi chính sách quốc phòng của mình để tự vệ
chứ không để tùy thuộc hoàn toàn vào sự che chở của Hoa Kỳ.
Trước đó bốn
năm (1994) khi ông
Nhưng Bắc Hàn đã không thi hành thỏa ước một cách nghiêm chỉnh. Kim
Chính Nhật ngăn trở không cho Liên hiệp quốc kiểm soát các cơ sở nguyên tử của
Bắc Hàn. Thế giới cũng không làm gì khác hơn là ngưng
trang bị hai lò điện nguyên tử như đã hứa. Biện pháp trừng phạt kinh tế
là một biện pháp hữu hiệu nhưng không thể áp dụng vì hai phiếu phủ quyết của
Liên bang Nga và Trung quốc tại Hội đồng Bảo an. Trong bối cảnh tranh chấp đó
Bắc Hàn rút ra khỏi hiệp ước NPT và dùng thì giờ trau dồi hiểu biết sẵn có về
kỹ thuật hỏa tiễn. Và tháng 8 năm 1998 Bắc Hàn thí nghiệm
thành công hỏa tiễn tầm trung bắn xa 1,380 km.
Lần này Bắc
Hàn cho thí nghiệm hỏa tiễn tầm xa có thế bắn đi trên 6,000 km và đe dọa lãnh
thổ Hoa Kỳ. Cuộc thí nghiệm không thành công, nhưng không có nghĩa Bắc Hàn sẽ
không thành công trong một thời gian ngắn. Trong kỹ nghệ hỏa
tiễn những thí nghiệm đầu tiên không thành công là một khâu đương nhiên trước
khi hỏa tiễn được hoàn chỉnh.
Bắc Hàn muốn gì trong cuộc thí nghiệm hỏa tiễn tháng 7/2006 này? Bắc Hàn từng bán kỹ thuật
hỏa tiễn cho một số nước nhất là
Ấn Độ không
tham gia NPT, và dù Hoa Kỳ đe dọa đã chế tạo được bom nguyên tử (năm 1974 Ấn Độ
thực hiện được phản ứng nguyên tử dây chuyền và năm 1998 thí nghiệm thành công một
quả bom nguyên tử cỡ nhỏ), và sau nhiều năm bị trừng phạt kinh tế, mới đây Hoa
Kỳ phải nhượng bộ và chấp nhận trên nguyên tắc Ấn độ là một lực lượng nguyên tử
có quyền nhận những chuyển nhượng khoa học nguyên tử phục vụ hòa bình của Hoa
Kỳ. Iran, trái lại, là thành viên của NPT, nhưng bất chấp áp lực của Hoa Kỳ và
các nước Âu châu vẫn tiến hành việc luyện tinh chất uranium (với dụng tâm chế tạo bom nguyên tử) nói là họ chỉ sản xuất
năng lượng phục vụ hòa bình không có gì vi phạm thỏa ước NPT, và sau cùng Hoa
Kỳ phải đồng ý nói chuyện tay đôi với Iran. Vậy tại sao Bắc
Hàn không có quyền đòi hỏi một sự đối đãi của Hoa Kỳ như Hoa Kỳ đã đối đãi Ấn
Độ và
Nhưng tính toán như vậy Kim Chính Nhật chỉ thấy người mà không
thấy ta.
Ấn Độ là một nước lớn có gần một tỉ một trăm triệu dân, và một nền kinh tế đang
cất cánh, và là một quốc gia có nhiều kèn cựa với Trung quốc về biên giới. Hoa Kỳ cần Ấn Độ trong thế liên minh để chận bớt tham vọng đế quốc
và bành trướng của Trung quốc.
Nhưng cuộc
khủng hoảng hỏa tiễn hiện nay còn có những hệ lụy an ninh đối với ba nước Nhật
Bản, Trung quốc và Nam Hàn chứ không riêng gì đối với Hoa Kỳ nên dù muốn dù
không ba nước này cũng không thể phủi tay để cho Hoa Kỳ phải gánh một mình.
Sau cuộc
phóng hỏa tiễn năm 1998 Nhật Bản đã tìm cách cải tiến quốc phòng và xích lại
gần Hoa Kỳ hơn, như bắt đầu nghiên cứu để sản xuất hỏa tiễn theo mẫu của Hoa Kỳ
như hỏa tiễn Aegis dùng ngoài biển và hỏa tiễn Patriot dùng trên đất liền. Và
trong cuộc khủng hoảng mới nhất này khi Nhật Bản bị đe dọa trực tiếp bởi các
hỏa tiễn tầm trung loại Nodon tầm xa 1.300km, thủ tướng Nhật ông Junichiro
Koizumi đã ra lệnh không cho các chuyến tàu chở khách của Bắc Hàn cập bến Nhật
Bản, đồng thời không cho các chuyến bay Bắc Hàn đáp xuống đất Nhật, và cấm cửa
viên chức thuộc chính quyền Bắc Hàn. Và nếu Bắc Hàn thí nghiệm lại hỏa tiễn tầm
xa (sau lần thí nghiệm thất bại đầu tháng 6) Nhật Bản cho biết sẽ ngưng không
cho dân Bắc Hàn sống tại Nhật Bản gởi tiền về quê nhà. Nền
kinh tế mong manh của Bắc Hàn rất cần số tiền nhân đạo này. Về phần Nam
Hàn qua hai triều tổng thống Kim Đại Trọng và Roh Moo Hyun (2003 -) Nam Hàn đã
áp dụng chính sách cởi mở (sunshine policy) với Bắc Hàn để tránh chiến tranh và một sự sụp đổ của Bắc Hàn với hy vọng rằng trong
tương lai hai nước sẽ thống nhất trong hòa bình. Qua đường
dây liên lạc giữa đôi bên Nam Hàn đã khuyến cáo Kim Chính Nhật không nên thí
nghiệm phóng hỏa tiễn nhưng Bắc Hàn đã làm ngơ. Dân chúng Nam Hàn đã nổi
giận và chính phủ Nam Hàn cho biết sẽ ngưng việc chuyên chở phân bón và gạo lên
Bắc Hàn, những phẩm vật Nam Hàn viện trợ nhân đạo cho người anh em phương Bắc.
Nhưng quốc gia có nhiều hệ lụy trước thái độ khiêu khích của Bắc
Hàn là Trung quốc. Không có viện trợ (2/3 nhiên liệu và thực
phẩm Bắc Hàn cần để sống còn) và đỡ đầu ngoại giao của Trung quốc Bắc Hàn không
thể đứng vững về cả hai mặt ổn định nội bộ và quốc tế, chưa nói có khả năng sản
xuất bom nguyên tử và chế tạo hỏa tiễn. Vì vậy tiếng
nói của Trung quốc có một trọng lượng có thể thay đổi quyết định của Kim Chính
Nhật.
Nhưng tại sao Trung quốc không áp lực Bắc Hàn để tạo thêm uy tín
đối với Hoa Kỳ? Hay Trung quốc có những tính toán riêng.
Đầu tháng 6/2006 Trung quốc cho biết phó thủ tướng Trung quốc
ông Hui Liangyu viếng thăm Bắc Hàn. Không ai biết ông
Hui thăm Bắc Hàn để làm gì. Nhưng sau đó khi Bắc Hàn thí nghiệm phóng
hỏa tiễn thì ai cũng đoán biết phó thủ tướng Hui thăm Bắc Hàn vì chuyện hỏa
tiễn, và rằng Trung quốc đã không áp lực hoặc không muốn áp lực Bắc Hàn.
Cộng đồng
thế giới nể Trung quốc vì nhiều lý do, trong đó cái
thế của Trung quốc đối với Bắc Hàn là một. Nhờ Trung quốc
thuyết phục mới có hội nghị bàn tròn sáu bên để thảo luận về chương trình sản
xuất vũ khí nguyên tử của Bắc Hàn trong nhiều năm qua (mặc dù Bắc Hàn tẩy chay
từ tháng 9/2005). Nhưng đó là chuyện nhỏ.
Chuyện thí nghiệm hỏa tiễn tầm xa có thể bay đến
Tổng thống Bush đã liệt ba nước
Hiện nay
tình hình thế giới là một mớ bòng bong đối với Hoa Kỳ. Ngoài Kim Chính Nhật tại
Bắc Hàn, Iraq đang đi dần vào một cuộc nội chiến, du kích Taliban áp dụng chiến
thuật tự sát càng ngày càng hoạt động mạnh tại Afghanistan và đang kiểm soát
lại các tỉnh miền đông nam, Iran đang trên đường chế tạo bom nguyên tử, nhóm
Hồi giáo quá khích cướp chính quyền tại Somalia, quan hệ đối với Liên bang Nga
càng lúc càng xấu đi, tình hình Trung Đông đang như ngọn lửa càng lúc càng cháy
lớn. Mỗi một điểm nóng nói trên là một vấn nạn của Hoa Kỳ,
nhưng nơi nào Hoa Kỳ cũng bị động và lúng túng. Hoa Kỳ hiện nay như một
nhạc trưởng điều khiển một ban nhạc mà các nhạc công không còn nhìn vào bàn tay
đánh nhịp của người điều khiển, cho nên ban nhạc thay vì biễu diễn nghệ thuật
trở thành một nơi gây ra tiếng động chát tai. Tình hình này nếu không được cải
tiến có thể là điểm báo hiệu cáo chung vị thế siêu
cường độc nhất của Hoa Kỳ trên thế giới (mặc dù trước mắt chưa có một siêu
cường nào thay thế). Và đó cũng là chủ tâm của Trung quốc.
Vậy Hoa Kỳ phải làm gì? Điểm then chốt là Trung
quốc. Nếu Hoa Kỳ có thể làm thay đổi thái độ của Trung quốc thì Hoa Kỳ
có thể thuyết phục được Liên bang Nga và sự ổn định sẽ trở lại tại các điểm
nóng khác trên thế giới. Nhưng Hoa Kỳ không thể thuyết phục
được Trung quốc nếu vẫn nằm ở thế yếu hiện nay.
Hoa Kỳ cần
hành động trong thế mạnh, nếu cần thì đánh bom hủy diệt các cơ sở nguyên tử và
hỏa tiễn của Bắc Hàn, và làm cho Trung quốc hiểu rõ ý định của Hoa Kỳ sẽ hành
động như vậy nếu không thể tìm ra một giải pháp hoặc qua hội nghị sáu bên hoặc
qua Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc. Trung quốc sẽ không có lợi gì và cũng không
thể bênh vực Bắc Hàn nếu Hoa Kỳ hành động mạnh vì Trung quốc còn yếu và vẫn còn
cần Hoa Kỳ và cộng đồng thế giới (nhất là EU) trong kế hoạch canh tân hóa quân
lực của mình trong đó có chương trình mậu dịch với Hoa Kỳ và mua vũ khí tối tân
của Âu châu. Và một khi Hoa Kỳ làm cho Trung quốc lép vế thì Liên bang
Để yểm trợ cho một chính sách mạnh
Hoa Kỳ cần chuẩn bị lực lượng có khả năng đáp ứng nhiều mặt trận một lúc, có
nghĩa là đặt quốc gia trong tình trạng khẩn trương và ra lệnh tổng động viên nếu
cần.
Vốn liếng chính trị của tổng thống Bush đã cạn, nhưng ông
có thể gây lại vốn bằng một chính sách tạo uy tín và gây dựng lại thế đứng quốc
tế của Hoa Kỳ. Nhân dân Hoa Kỳ sẽ ủng hộ ông nếu ông đòi hỏi sự hy sinh - nếu cần
là xương máu - một cách chính đáng để khi một quân nhân ngã xuống sự đoàn kết
và quyết tâm quốc gia càng được tô bồi mạnh mẽ thêm (cho đến nay cái chết của
hơn 2,500 quân nhân Hoa Kỳ tại Iraq không mang lại quyết tâm quốc gia mà chỉ
làm ly tán nhân tình).
Trước sự đe dọa và thách thức của Bắc Hàn và tứ bề thọ địch
không lúc nào Hoa Kỳ cần hành động mạnh bằng lúc này./.
Trần Bình
Trần Bình Nam
|
http://www.tranbinhnam.com |