Cách
Mạng là Tất Yếu
Trần Bình 
Trong những tháng qua, những sự việc xẩy ra từ Trung quốc đến
Việt 
Tại Trung
quốc, ngày 30 tháng 8 năm 2005, hai nông dân, ông Deng Jianlan 33 tuổi và Deng
Silong 38 tuổi bị công an của quận Yantang thuộc miền nam tỉnh Hồ Nam, một vùng
sản xuất thuốc lá, đánh chết vì tội chở lậu thuốc lá tươi. Bán
lậu lá thuốc tươi tại Hồ 
Nhưng theo
cuộc điều tra của phóng viên Edward Cody của tờ Washington Post thì nguyên nhân
thầm kín của vụ công an đánh chết người là do việc dân chống tham nhũng và sự
trả thù của nhà cầm quyền địa phương. Deng Silong có một
người anh tên là Deng Suilong trước năm 2000 vốn là phó xã trưởng làng
Shangdeng thuộc quận Yantang. Lúc còn làm phó xã trưởng ông Deng Suilong
có một số kế hoạch sửa sang đường sá cho xã Shangdeng nhưng không chịu đút lót
tiền cho chi bộ đảng quận nên không được quận ủy cấp ngân khoản cần thiết.
Trong cuộc bầu cử viên chức xã ấp lại đầu năm 2000 ông Deng Suilong đắc cử
nhưng đảng ủy quận Yantang cho rằng cuộc bầu cử bất hợp lệ và Deng Suilong bị
loại. Trước sự bất công, ông Deng Silong tức giận công khai
mắng nhiếc tổ chức đảng quận Yantang. Và công an
quận trả thù đánh chết ông trong đêm ông bị bắt chở thuốc lá lậu.
Dân chúng
bất mãn kéo tới bao vây và đập phá cơ sở đảng tại Yantang, và khi ông quận ủy
Liu Tangxiong đưa công an đến can thiệp ông bị dân
chúng đánh gãy răng. Chiều ngày 30 tháng 8 một đoàn xe chở công an trang bị vũ
khí, gậy gộc và thuẫn đến nơi, nhưng có khoảng 200 thanh niên bất chấp nguy
hiểm kéo đến bao vây đoàn công an. Trước khí thế của dân và vì không có lệnh
trên, đoàn công an rút lui có trật tự.
Sau đó để
thoa dịu dân chúng chính quyền Trung quốc đã bồi thường cho hai gia đình ông
Deng Jianlan và Deng Silong mỗi gia đình hơn 20,000 mỹ kim,
một số tiền khá lớn đối với một gia đình nông dân, và khuyên bỏ qua nội vụ để
duy trì ổn định.
 Vụ việc tại Yantang chỉ là
một vụ trong hằng ngàn vụ dân chúng bất mãn xẩy ra tại Trung quốc. Tài
liệu của bộ công an Trung quốc ước lượng rằng trong 6 tháng đầu năm 2005 có ít
nhất là 1.800 công an bị dân chúng tấn công vì bất mãn, và theo tờ Nhân Dân cơ
quan ngôn luận chính thức của đảng Cộng sản Trung quốc trong số  đó có 23 công an tử nạn. Các tài liệu
khác cho thấy trên toàn quốc năm 1994 có 10.000 vụ dân biểu lộ bất mãn, năm
2004 có 74.000 vụ và số người dân tham dự lên đến 3 triệu 760 ngàn người.
Nguyên nhân của những vụ đối đầu giữa dân chúng và nhân viên công lực thường
liên quan đến sự chiếm hữu đất đai. Dưới chế độ cộng
sản đất thuộc nhà nước nên chính phủ có quyền sung công dựa vào nhu cầu cần đất
để phát triển kinh tế mà không bồi thường thỏa đáng vì tham nhũng. Cũng có
nhiều trường hợp, sau khi sung công, qua một thủ tục giấy tờ lắt léo biến đất đai của dân thành tài sản riêng của người cầm quyền. 
Vụ dân chúng nổi giận đập phá cơ sở đảng và đánh đập đảng viên
cấp ủy tại Yantang đã làm cho chính quyền Bắc Kinh lo sợ đưa đến vụ đàn áp ngày
6 tháng 12 tại làng Đông châu thuộc tỉnh Quảng Đông. Theo tin
tức, nông dân làng Đông Châu bị chiếm hữu đất để xây dựng một nhà máy điện,
nhưng tiền bồi thường không xứng. Khi hằng trăm nông dân kéo đến nơi xây
cất để đòi tiền bồi thường thì đối diện với lực lượng công an
vũ trang. Lần này rút kinh nghiệm vụ Yantang hơn ba tháng trước đó, hình như
công an vũ trang đã được lệnh và nổ súng khi dân chúng
bắt đầu có thái độ đòi hỏi cứng rắn.
Dân nói công
an nổ súng làm chết ít nhất 20 người. Nguồn tin của chính quyền nói là dân đã
de dọa sự an toàn của lực lượng công an nên lực lượng
này nổ súng để tự vệ và ba nông dân bị giết.
Tai nạn này
được chính quyền trung ương tại Bắc Kinh quan tâm giải quyết,và
giải quyết một cách có bài bản. Lúc đầu Bắc Kinh tuyên bố lực lượng công an đã hành động để tái lập an ninh là đúng. Nhưng vài hôm
sau Bắc Kinh cho biết viên sĩ quan công an chỉ huy tại
chỗ đã phản ứng không thích đáng gây ra thiệt hại nhân mạng vô ích và sẽ bị đưa
ra tòa. Như thông lệ tại các nước cộng sản, ai cũng đoán biết
viên sĩ quan này sẽ được chuyển qua một địa phương khác và sẽ giữ một chức vụ
quan trọng hơn.
Thái độ của
Bắc Kinh cho thấy vụ công an bắn người tại làng Đông
Châu là một chính sách trung ương để chận đứng những vụ bất mãn của nhân dân
bộc phát bằng hành động. Bắc kinh sẵn sàng bồi thường và nói là sẽ trừng phát
những người có trách nhiệm cũng nằm trong chính sách thoa dịu sự công phẫn của
dân vừa tránh sự lên án của thế giới. Trung quốc đã có
kinh nghiệm về hậu quả của cuộc đàn áp Thiên An Môn tháng 6 năm 1989 mà cho đến
giờ này vẫn còn lòng thòng qua lệnh cấm bán vũ khí hiện đại cho Trung quốc của
Liên hiệp quốc.
Và như một thông lệ cái gì có tại Trung quốc sẽ có tại Việt 
Theo báo cáo
chính thức của chính quyền Hà Nội trong năm 2004 có  81,329 vụ khiếu nại và tố cáo của dân liên
quan đến những oan ức trong lĩnh vực hành chánh, tư pháp và đặc biệt là chiếm
hữu đất đai. Chỉ riêng trong tháng 8 năm 2005 có 17,400 đơn khiếu nại về đất
đai.
Hành động
của công an Hà Nội cho thấy đảng Cộng sản Việt 
Ba sự việc ở ba địa danh khác nhau, nhưng quan hệ chặc chẽ với
nhau. Một Nhà nước độc quyền sinh ra tham nhũng. Tham nhũng tạo bất công. Bất công tạo ra
bất mãn. Bất mãn đưa đến bạo động. Chính quyền đàn áp, máu chảy và cách mạng bùng lên. Cái tiến
trình có tính tất yếu đó đã từng xẩy ra trong lịch sử loài người từ Đông sang
Tây, từ Âu sang Á. Lần 
này nó chưa diễn ra hết nhưng sẽ diễn ra, ngoại trừ chính quyền
giải quyết những nổi bất mãn và những oan ức của dân.
Giải quyết cách nào? Đó là sự lựa chọn của người cầm quyền.
Trần Bình 
Tài liệu tham khảo:
1.“The people’s rage”, của
Edward Cody, The Washington Post National
Weekly Edition , 
2. “A demo turns bloody”, The Economist, December 17 -23, 2005
3.  www.doi-thoai.com
, tin tức trong tháng 10, 2005, ngày 11.
4. 
Bản Tường Trình ngày 
 
| Trần Bình Nam | http://www.tranbinhnam.com |