Chuyến đi sứ Tàu gian nan của
thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng
Trần Bình
Trong bối cảnh quan hệ giữa Việt Nam
và Trung quốc có chiều căng thẳng trong những tháng gần đây, giới quan sát quốc
tế đặt câu hỏi chuyến công du Bắc Kinh của
thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng từ ngày 20 đến ngày 25/20/2008 này sẽ có mầu sắc như
thế nào. Một chuyến đi để bày tỏ sự thần phục phương Bắc thêm nữa hay một
chuyến đi để xác định vị trí, chủ quyền và quyết tâm bảo vệ sự vẹn toàn lãnh
thổ của Việt
Trong lịch sử Việt
Trong lịch sử quan hệ Việt – Trung,
Trung quốc ít khi tiếp sứ Việt
Từ đó cho đến nay (hay ít nhất cho đến
giữa năm 2006, trước đại hội 10 của đảng cộng sản Việt Nam) hai bên tiếp sứ
liên miên, và năm 1999 do sáng kiến của
Giang Trạch Dân, Chủ tịch nước và Bí thư đảng cộng sản Trung quốc, trong
một chuyến thăm viếng của Tổng bí thư Lê Khả phiêu đã công thức hóa quan hệ
giữa hai nước bằng 16 chữ vàng: “Láng
giềng hữu nghị, Hợp tác toàn diện, Ổn định lâu dài, Hướng tới tương lai.”
Và gần đây Hồ Cẩm Đào thêm bốn tiêu chuẩn “Láng
giềng tốt, Bạn bè tốt, Đồng chí tốt và Đối tác tốt.”
Hiện nay quan hệ chính thức giữa Trung
quốc và Việt Nam vẫn là quan hệ “16 chữ vàng” nhưng quan hệ thật sự đã có chiều
căng thẳng do tham vọng lấn chiến đất đai Việt Nam của Trung quốc: đất liền nơi
biên giới, vùng biển trong vịnh Bắc Việt, và hiện nay là hai quần đảo Hoàng Sa
và Trường Sa. Và gần đây là sự can thiệp của Trung quốc khi hãng dầu ExxonMobil
của Hoa Kỳ định ký giao kèo với Việt
Trong bối cảnh đó chuyến công du Trung
quốc của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ là một “chuyến đi sứ” gian nan đòi hỏi
nhiều bản lãnh nơi ông Dũng.
Chuyến đi Bắc Kinh cuối tháng 5/2008
vừa rồi của ông Tổng bí thư Nông Đức Mạnh có thể xem là chuyến đi lót đường làm
dịu cho chuyến công du Hoa Kỳ của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sau đó.
Qua thông cáo chung Việt – Trung hai
vị Tổng bí thư tái xác nhận quan hệ “16 chữ vàng”, và cam kết với nhau bằng
những lời lẽ tốt đẹp nhất có thể có trong một văn bản ngoại giao.
Nhưng chuyến công du Hoa Kỳ vào tháng
6/2008 của ông Dũng đánh dấu một cách công khai và cụ thể quan hệ chặt chẽ về
an ninh giữa Hoa Kỳ và Việt
Sự khẳng định đó diễn ra trong khung
cảnh có những biến cố và biến chuyển chính trị trên biển Đông làm cho quan hệ
Việt – Trung trở nên căng thẳng như:
-
Tháng 12/2007 Trung quốc
công bố ý định thành lập thành phố Tam Sa cấp huyện sát nhập vào tỉnh Hải Nam
bao gồm hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
-
Ngày 1/6/08 tại hội nghị
thượng đỉnh về an ninh Á châu ở Singapore bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Robert
Gates tuyên bố Hoa Kỳ không quên cam kết của mình đối với an ninh và ổn định
tại Á châu.
-
Trung quốc âm thầm (trong
những tháng đầu năm 2008) áp lực công ty ExxonMobil chấm dứt các dự tính dò tìm
và khai thác dầu khí với Việt
-
Phản ứng mạnh mẽ của Bộ ngoại giao Hoa Kỳ rằng
việc làm ăn của ExxonMobil với Việt
-
Việt
Cho nên lời lẽ trong bản thông cáo
chung Việt Mỹ không phải là những lời lẽ ngoại giao bình thường như thường thấy
trong các thông cáo chung. Nó có ý nghĩa chiến lược rằng Việt
Sau chuyến đi Hoa Kỳ của thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng, các giới chức cao cấp của Việt
Các động thái của thứ trưởng Vũ Dũng
và ông đại sứ Lê Công Phụng không phải là những hành động do sáng kiến cá nhân,
mà là một cách bày tỏ lập trường ngoại giao của Việt
Qua đám mây mù đó, thủ tướng Nguyễn
Tấn Dũng đi Tàu. Và đây cũng là cuộc gặp gỡ đầu tiên mặt đối mặt giữa cấp lãnh
đạo cao cấp của hai nước sau một thời gian âm ỉ tranh chấp và lời qua tiếng lại
giữa hai nước.
Theo chương trình thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng đến Bắc Kinh dự hội nghị Âu-Á gọi là hội nghị ASEM (**), và nhân thể đáp
lời mời của thủ tướng Ôn Gia Bảo thăm viếng chính thức Trung quốc. Hai vị sẽ
hội đàm với nhau trong hai ngày 24 & 25/10/2008 và theo thông báo của tòa
đại sứ Việt Nam tại Bắc Kinh cũng như của văn phòng thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng
tại Hà Nội ông Dũng sẽ chính thức ký bản văn về biên giới đất liền đã được cắm
mốc giữa hai nước và “… còn cốt để thắt
chặt mối quan hệ chiến lược giữa hai nước và sẽ cùng trao đổi bàn bạc một số
vấn đề quan trọng hai nước đang cùng quan tâm.”
Các vấn đề quan trọng hai bên đều quan
tâm là vấn đề gì nếu không phải là vấn đề chủ quyền các hải đảo Hoàng Sa và
Trường Sa, mà điểm nổi cộm là quần đảo Trường Sa và vụ lời qua tiếng lại về
việc khai thác dầu khí trong vùng biển đó?
Trung quốc sẽ đem miếng mồi mậu dịch
(***) nếu không muốn nói phối hợp với áp lực quân sự để thuyết phục Việt
Trong bối cảnh đó chuyến đi Tàu lần
này của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có một tầm quan trọng và một ý nghĩa đặc
biệt. Sắc thái và kết quả của các cuộc
trao đổi của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Bắc Kinh sẽ đánh dấu một bước ngoặt
trong quan hệ hai nước, một thứ quan hệ không còn che đậy bằng những ngôn từ
hoa mỹ ngoại giao như trước được nữa./.
Trần
Bình
Oct. 20, 2008
www.tranbinhnam.com
(*) Quan hệ này
được Blogger Công Lý & Sự Thật trong nước miêu tả là quan hệ 16 chữ “Láng giềng khốn nạn, Cướp đất toàn diện, Lấn
biển lâu dài, Thôn tính tương lai.”
(**) ASEM
(Asia-Europe Meeting) là hội nghị Âu Á được thành lập năm 1996, hai năm họp một
lần để trao đổi về các vấn đề chính trị, an ninh, kinh tế, giáo dục và văn hóa
giữa các nước thành viên.
(***) Mậu dịch song phương giữa Việt Nam và
Trung quốc: $32 triệu năm 1991 lên 7.2 tỉ năm 2004 và 15 tỉ năm 2007. Dự trù
lên đến 20 -25 tỉ năm 2010.
Trần Bình Nam
|
http://www.tranbinhnam.com |