Điều 4 Hiến Pháp &
Bệnh Nan Y của Đất Nước Việt Nam
(dưới con mắt của T/S Nguyễn Xuân Tụ)
Trần Bình 
Tháng 3 năm 2000 ông Hà Sĩ Phu (tên thật là Nguyễn Xuân Tụ)
một người  đang bị chính quyền giam lỏng
tại Đà Lạt viết hai lá thư trả lời ông Đỗ Mạnh Tri (chủ nhiệm báo Tin Nhà ở Âu
Châu) và ông Nguyễn Gia Kiểng (thuộc Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên ở Pháp). Hai ông
Tri và Kiểng muốn biết nhận xét cá nhân của ông Hà Sĩ Phu  về tính chất đặc thù  của xã hội Việt nam... Ông Hà Sĩ Phu cẩn thận
dặn hai ông Tri và Kiểng xem là thư  riêng đừng phổ biến. Nhưng hai lá thư
lọt vào tay công an (trước khi đến tay người nhận)  và đã làm cho giới thống trị nổi giận
kết ông Hà Sĩ Phu vào tội phản quốc. Sau đó vụ án nổ
lớn. Trước dư luận bất lợi, đảng CSVN hủy bỏ nội vụ. 
Cái gì đã làm cho những người lãnh đạo tại
Hà Nội nổi giận?  Đọc hai lá thư  rút từ cơ sở A 22  thuộc Bộ Công an (do ông Thiện Tâm, một nhân
vật đấu tranh cho dân chủ trong nước phổ biến cho nhóm Nối Kết ngày 11 tháng 12
năm 2001) chúng ta thấy ông Hà Sĩ Phu vạch rõ: thầy thuốc nắm căn bệnh Việt Nam
trong tay và biết phương thuốc chữa là đảng CSVN nhưng thầy không muốn chữạ Tư
duy của ông Hà Sĩ Phu vừa sâu vừa sắc bén như 
một mủi dao nhọn chọc vào tim gan của người cộng sản Việt Nam làm cho họ
vừa nhức nhối vừa lo sợ. Họ không sợ ai, họ sợ lương tâm, cái
lương tâm họ thường chối bỏ nhưng ông Hà Sĩ Phu bắt họ phải đối diện. 
Qua hai lá thư, ông Hà Sĩ Phu  không bỏ qua một khía cạnh nào của
lịch sử  và xã hội Việt 
Đảng CSVN có 3 phòng tuyến mà ông Hà Sĩ
Phu gọi là 3 tầng. Phòng tuyến thứ nhất
là chủ thuyết Mác Lê (nay pha chế thêm tư tưởng Hồ Chí
Minh). Ông Hà Sĩ Phu nói phòng tuyến này trên phạm vi quốc tế đã bị phá tan
tành, một vài nơi cố thủ như ở Việt Nam cũng chỉ giữ ngoài vỏ, trí trá cho
qua  chuyện, cốt để che cho sự lột xác ở
bên trong. 
Phòng tuyến thứ hai là vai trò thống trị
độc tôn của Đảng Cộng Sản được hiến định hóa. Ông Hà Sĩ Phu không viết ra sợ chạm nọc
nhưng ai cũng biết đó là Điều 4 trong bản Hiến Pháp hiện naỵ Phòng tuyến này có
ý nghĩa sinh tử, thất thủ thì coi như tong. Nhưng theo
phân tích của ông Hà Sĩ Phu đảng CSVN không ôm súng nằm chờ sau phòng tuyến.
Một mặt Đảng thẳng tay đàn áp mọi tiếng nói đòi bỏ vai trò độc tôn của Đảng
(qui định bởi Điều 4 HP) từ nội bộ hay từ nhân dân, nhưng một mặt nhanh chóng
lột xác: thu xếp nội bộ, mau chóng tư bản hoá và trở về hoà nhập vào nhân  loại.  Đảng CSVN 
đổi mới, ve vản thế giới Tây phương, và mới đây ký Thỏa Ước Mậu Dịch
Song Phương với Hoa Kỳ đều nằm trong chính sách xây dựng một xã hội Tư bản do
đảng CS lãnh đạo. 
Phòng tuyến sau cùng đảng rút về, theo ông Hà Sĩ Phu,  là bỏ Đảng cứu lấy
tập đoàn:  tức là trút nốt cái vỏ Đảng CS
độc quyền lãnh đạo.  Điều
này có nghĩa đảng CSVN sẽ hủy bỏ điều 4 Hiến Pháp chấp nhận dân chủ pháp trị,
chấp nhận đa nguyên đa đảng khi thế chẳng đặng đừng. Ông Hà Sĩ Phu tiên
đoán rằng: lúc ấy mọi yết hầu kinh tế của xã hội đã được con cháu, bè cánh của
tập đoàn đầu sỏ trấn giữ rồi. Tiếng là đa đảng nhưng Đảng của
họ vẫn ở thế thượng phong. Và con cháu của những người cộng sản sẽ tiếp
tục cầm quyền dưới cái vỏ dân chủ. Ông Hà Sĩ Phu nghĩ rằng
nếu đất nước có khả năng chuyển biến thành xã hội có dân chủ, văn minh thật sự
thì cũng mất dăm bảy chục năm nữa. 
Tiên đoán của ông Hà Sĩ Phu dựa trên tình
trạng bi quan của đất nước. Đó là: Đảng
CSVN đã nắm trọn quyền sinh sát, đã thuần hoá và xử dụng được đám có học làm
công cụ ngoan ngoãn và chăn dắt đám dân đen như đàn cừu non.
Ông Hà Sĩ Phu nhắc chuyện một bác già có đầu óc cấp tiến hỏi ông: Vô lý, thế
nhân dân chết cả rồi hay sao?  Và ông trả
lời: ''Chết cả rồi, bị tiêm thuốc chết cả rồi, bác ạ! Số còn ngắc ngoải như
chúng ta (và rất nhiều người khác nữa) trong quan niệm của nhiều người lãnh đạo
thì không phải là nhân dân (!), hay nói cho công bằng thì ta bị xếp vào nhân
dân loại hai, như thể một dạng dân tộc thiểu số! Đừng thấy đám đông đang phóng
xe máy, nghe bộ đàm, gõ máy vi tính, hát karaoke, báo cáo trên Tivi về thành
tích biết làm giàu, lĩnh giải này giải nọ... mà tưởng là nhân dân đang sống
mãnh liệt! Vẫn có cơm ăn, vẫn có áo mặc, vẫn ngày càng biết thêm những thứ văn
minh mà trước đây chưa hề được biết tới, vẫn được thế giới viện trợ, vẫn có
khối thứ để tự  hào, vẫn thấy con ''hơn''
cha nên cứ tưởng nhà mình có  phước...
Thế là cuộc đời vẫn cứ đi lên, chứ sao, tham nhũng thì muôn đời bao giờ chẳng
có, xã hội càng bậy bạ càng dễ làm ăn, quy củ làm gì cho mệt, phải biết quên đi
mà sống, và biết hy vọng vào tương lai! 
Bức tranh 
ông Hà Sĩ Phu vẽ ra ở trên đúng trong tình trạng hiện nay khi
đảng CSVN đang giữ phòng tuyến số 2. Nhưng nếu điều kiện buộc Đảng rút về phòng
tuyến số 3 yếu tố tâm lý của quần chúng có thể biến cái đám đông chết cả rồi
trên thành một động cơ cách mạng tối hậu có khả năng đẩy lùi mọi sức cản của
tàn dư cộng sản không cần chờ dăm bảy chục năm như  ông Hà Sĩ Phu tiên đoán. Chất xúc tác chính trị của cao trào dân chủ là yếu tố quyết định.
Và đó là nhiệm vụ của các đảng chính trị xuất hiện khi đảng
CSVN bỏ phòng tuyến số 2. 
Để miêu tả con đường đảng CSVN đang theo,
ông Hà Sĩ Phu lấy thí dụ con bọ hung. Chúng ta thấy tội nghiệp bọ hung sống
chui rúc trong đống phân dơ dáỵ Nhưng không, con bọ hung thấy thoải mái vì ăn
phân ngon hơn ăn tiệc. Phân được thải ra từ nước Trung quốc vĩ
đại phương Bắc. Trung quốc chưa chết thì ta chưa chết và ta vui vẽ nhường thêm
đất thêm biển cho Trung Quốc để đổi lấy an toàn. Từ khi khối Liên Xô sụp đổ,
đảng CSVN thường nhắc nhỡ nhau đổi mới hay là chết (tại các đại hội trung ương
đảng, các khóa chỉnh huấn, tại đại hội đảng ... ).
Nhưng họ biết họ đang bôi một chút thuốc thoa dân chủ giả tạo lên lớp da lỡ
loét của con bệnh phong kiến. Bản chất của chế độ và toàn bộ cán bộ lãnh đạo là
phong kiến nên thuốc dân chủ (do đảng đề ra) là một thứ  Cải Lương. Việt Nam hôm nay là một gánh Cải
Lương vĩ đại do ban nhạc lớn từ Hà Nội trình diễn, với các gánh hát lớn nhỏ
cùng khắp trên quê hương. Ông Hà Sĩ Phu so sánh lịch sử  đất nước như con tàu chạy nhầm ray,
kẹt đường quay lại hùng hục chạy, lại kẹt, quay lại thơi thới chạy chẳng chút
thắc mắc. Cứ dắt tay nhau chạy tự lừa gạt mình, lừa gạt người, lừa gạt dân tộc
chẳng cần gì đến bản chỉ đường của trí tuệ như  ông Hà Sĩ Phu từng mong ước. 
Trong thư gởi ông Đỗ Mạnh Tri ông Hà Sĩ Phu nói đến đảng,
nói đến dân trong nước, ông không hề bàn chuyện người nước ngoài (vì ông khiêm
tốn nghĩ mình không có thông tin). Nhưng bức tranh mà ông gọi là sự  kiêu ngạo cộng sản cũng là bức tranh kiêu
ngạo của người trí thức hải ngoạị Tại các nơi có đông người Việt, nhất là những
vùng được xem là thủ đô người Việt ở Mỹ châu, ở Âu châu ... không thiếu những
ông trí thức hàm giáo sư này, danh cách mạng nọ tư duy thì ít nhưng lại ưa lên
tiếng dạy đờị Vấn đề nào cũng lên tiếng, sáng kiến nào cũng bị chỉ trích  trước khi có cơ hội đánh lưỡi dù chỉ một lần.
Bệnh ông Hà Sĩ Phu thấy là, trong nước đảng ngu, ngoài
nước trí thức tự mãn, thảo nào nước không suy, dân không lụt, sống như là một
thứ rác hữu sinh. 
Trong thư trả lời ông Nguyễn Gia Kiểng, cũng cùng câu hỏi:
nghĩ gì về tính chất đặc thù của xã hội Việt 
Con đường Việt 
Với ông Nguyễn Gia Kiểng ông Hà Sĩ Phu đưa
ra hai đề nghị lớn. Thứ
nhất là đánh vào thành trì cô lập thông tin của đảng. 
Ông nói thời đại thông tin đã là kẻ thù
của những nhà cầm quyền muốn cấm cản thông tin. Kỹ thuật thông tin tự nó có trăm nghìn lối nhỏ để vượt
thoát. Tuy nhiên điều cần thiết là nối những lối nhỏ thành
đại lộ thông tin. Đại lộ thông tin tự nó có sức khuynh
đảo và thuyết phục cái vô minh. Đề nghị thứ hai là rất
nên nghiên cứu hiến pháp và luật lệ Việt 
Và một vài lời khuyên nhỏ: Các nhà đấu tranh cần rà soát mọi
quan hệ giao dụ Ông viết: có người lúc trước chơi được nay không chơi được nữa,
có người cứ mang trái tim hồ hởi đi khắp mọi nơi và trở thành cộng tác viên
tuyệt vời không công cho An ninh để lần lượt tàn phá tận gốc những tiếng nói
dân chủ. Ông Hà Sĩ Phu hoan nghênh cuộc vận động giải Nobel cho HT Thích Quảng
Độ, và nghĩ không nên bàn chuyện vĩ đại như Kết Ước
năm 2000. Lý do ông Hà Sĩ Phu khuyên chưa nên làm Kết Ước vì  kết cấu hạ tầng chưa có mà khoa trương
diện mạo thì diện mạo ấy dễ bị sụp đổ, đập nát ngay mà không có gì để bảo vệ và
nuôi dưỡng nó. Lời khuyên của ông Hà Sĩ Phu vượt ra ngoài khuôn khỗ Kết Ước. Đó
là tinh thần thực tế, nhìn đường dài trong qui luật, vốn đến đâu kế hoạch đến
đó, không viễn vông  ảo tưởng, vẽ rắn
thêm chân. 
Mấy lời thành thật tự đáy lòng đau đớn. Đó là lời kết của ông Hà Sĩ Phụ Mấy năm trước khi viết tham
luận: Dắt 
nhau đi dưới tấm bảng chỉ đường của trí tuệ ông Hà Sĩ Phu
lạc quan tin rằng đảng CSVN và dân tộc Việt Nam còn khả năng thấy con đường trí
tuệ mà theọ Lần này ông thất vọng thấy trí tuệ của dân tộc như đuôi con tàu
khuất cuối đường hầm. Đảng nắm toàn quyền lãnh  đạo nhưng biến chất trở thành tồi bại,
trí thức bạc nhược, dân mất sinh khí và ông cảm thấy đau đớn khi phải tự phê
phán dân tộc mình và cũng là tự nhiếc móc mình. 
Tuy nhiên, sông có khúc, nhà có lúc. Nếu qui luật là đảng CSVN
phải rút dần các tầng phòng thủ thì khi rút về phòng tuyến thứ ba (xóa điều 4
Hiến Pháp, tạm biệt độc tôn) thì cơn triều dân chủ sẽ hoàn thành cuộc cách mạng
của nó như  ở Đông Âu và Liên bang Xô
viết cách đây hơn 10 năm. (Dec. 2001)  
| Trần Bình Nam | http://www.vnet.org/tbn |