Bàn
về nội dung cuộc phỏng vấn 
của
cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt
(do Việt Weekly
thực hiện)
Trần Bình 
Đọc phỏng
vấn http://www.vietnamnet.vn/baylenvietnam/2007/01/649371
của cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt do 3 nhà báo Lê Vũ, Etcetera Nguyễn và Vũ Hoàng
Lân của tờ Việt Weekly ở hải ngoại nhân dịp tháp tùng tổng thống Bush đến Hà
Nội tham dự hội nghị APEC trong tháng 11/2006 tôi công nhận tính thành thật của
ông Kiệt. Tôi có cảm tưởng ông cựu thủ tướng muốn nước nhà
vươn lên để cùng mở mày mở mặt với thiên hạ trên thế giới.
Nhưng những
điều ông Kiệt nói chứa đựng một số mâu thuẫn làm cho sự thành thật của ông trở
thành không tưởng, vì cái cơ chế chính trị hiện nay tại Việt Nam mà ông cựu thủ
tướng Võ Văn Kiệt bênh vực làm cho những điều ông mong muốn không thể thực hiện
được. Có một số điều tốt ông nói những người lãnh đạo hiện
nay đang làm thì thực tế chẳng những họ không “đang” làm mà còn làm ngược lại.
Một điều nữa là độc giả không khỏi thắc mắc: “Tại sao khi còn là Ủy viên Bộ
Chính trị và thủ tướng chính phủ ông Võ Văn Kiệt không thực hiện những điều ông
nói mà chờ đến lúc nghỉ hưu với một gia tài kếch xù trong tay ông mới nói.” 
Trước đại
hội 10 (triệu tập trong tháng 4 năm 2006) ông Võ Văn Kiệt và ông đại tướng hồi
hưu Võ Nguyên Giáp, hai người đảng viên cao cấp của đảng Cộng sản Việt  Nam còn có chút uy tín trong dân chúng đã nói
với đảng những lời hình như chí tình, đảng cũng chẳng nghe. Giờ
đây thỉnh thoảng hai ông lại nói những lời bênh vực đảng. Tôi không thắc mắc gì ở chỗ ông cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt bênh vực
đảng của ông vì đảng viên đảng chính trị nào mà không bênh vực đảng mình.
Nhưng sự bênh vực phải dựa trên hai điều kiện: thứ nhất là bênh vực hợp tình
hợp lý và thứ hai là bênh vực đảng để bênh vực quyền lợi của đất nước. Cứu cánh của đảng là quốc gia dân tộc, chứ cứu cánh của đảng không
phải là sự tồn tại và tích lũy tài sản cho đảng và đảng viên. 
Trên căn bản
đó nội dung của cuộc phỏng vấn cựu thủ tướng Võ Văn Kiệt chứa đựng những mâu
thuẫn không thể không bàn tới như web Đối Thoại www.doi-thoai.com
đã viết trong lời mở đầu khi (ngày 6/1/2007) cho đăng lại cuộc phỏng vấn phổ
biến trên báo điện tử VietNamNet trước đó (ngày 1/1/2007).
Nói về nguy
cơ lớn nhất của Việt Nam hiện nay ông Võ Văn Kiệt xác nhận nguy cơ lớn nhất là
đất nước “tụt hậu” và ông nghĩ rằng vào WTO sẽ giúp Việt Nam có cơ hội thu ngắn
khoảng cách tụt hậu. Và ông đòi hỏi người lãnh đạo phải có
bản lãnh trong cuộc chơi trí tuệ, trí tuệ của lãnh đạo và trí tuệ của dân tộc.
Ở đây tôi có hai điểm muốn góp ý với ông Kiệt. Trước
hết là bản lãnh của người lãnh đạo. Bản lãnh này ở đâu khi người lãnh
đạo biết nguyên nhân của sự tụt hậu là do cơ chế chính trị gom mọi quyền hành
trong tay đảng, nhưng cương quyết không sửa đổi. Người
lãnh đạo có bản lãnh là người lãnh đạo có tầm nhìn để biết vấn nạn của mỗi vấn
đề xuất phát từ đâu và có đủ can đảm để giải quyết. Đảng Cộng sản Việt Nam thừa
biết rằng cái điều 4 Hiến pháp phi lý không có trong văn bản của bất cứ một
nước văn minh nào là nguyên nhân của sự tụt hậu và của mọi vấn đề khác trong xã
hội Việt Nam hôm nay nhưng đảng không thay đổi vì sợ mất quyền lợi của đảng. Người lãnh đạo Cộng sản như vậy là thiếu bản lãnh chính trị.
Ông Võ Văn Kiệt hình như muốn nhắc mọi người nhớ ràng đảng Cộng sản Việt Nam đã
nỗ lực trong cuộc tranh đấu để Việt Nam vào WTO và để cho Hoa Kỳ chấp nhận quy
chế mậu dịch bình thường vĩnh viễn giữa hai nước Mỹ-Việt (PNTR). Đồng ý đảng
Cộng sản Việt 
Điểm thứ hai là ông Võ Văn Kiệt nói đến trí tuệ của dân tộc. Ông Võ
Văn Kiệt nói đúng vì không có sự đóng góp trí tuệ của dân thì không làm gì được.
Nhưng thực tế ông Võ Văn Kiệt cũng biết đảng Cộng sản Việt 
Nói về quan hệ với người Việt hải ngoại ông Võ Văn Kiệt nói đảng
Cộng sản Việt 
Trả lời một
câu hỏi rằng đảng Cộng sản Việt 
“Họ (có nghĩa là đảng viên
đảng Cộng sản Việt 
Và sau cùng ông nói: 
“Có một điều rất tiếc là vừa rồi thậm chí có
một số người Việt căm thù cộng sản đến mức trông đợi làm sao cho APEC thất bại,
trông đợi tổng thống Mỹ sang Việt Nam phải bắt buộc Việt Nam chấp nhận điều
kiện thế này thế khác, thậm chí họ mong rằng Việt Nam tiếp tục nghèo đói, chỉ
vì họ ghét những người cộng sản. Họ cứ cho là họ yêu nước mà
thật ra họ làm hại cho đất nước nhất.”
Trước hết
không ai phủ nhận vai trò lãnh đạo của đảng Cộng sản Việt Nam trong công cuộc
đánh Pháp giành độc lập và cũng không ai bác bỏ chỗ đứng của 3 triệu đảng viên
đảng Cộng sản Việt Nam. Nhân dân trong nước và người Việt hải ngoại chỉ không
chấp nhận vai trò độc tôn do chính đảng Cộng sản tự ban tự ban phát cho mình,
ghi điều 4 vào bản Hiến pháp để một mình một chợ nắm hành pháp, lập pháp, tư
pháp, biến quân đội và công an vốn là những lực lượng của nhân dân có nhiệm vụ
bảo vệ đất nước thành công cụ riêng của đảng. Kể công để biện
minh sự cầm quyền không qua sự chấp thuận chính thức của nhân dân tiếng Việt
gọi là tiếm quyền, một danh từ không
mấy đẹp đẻ. Đáng lẽ đảng Cộng sản Việt 
Nói về APEC,
không biết ông Võ Văn Kiệt căn cứ vào đâu để nói người Việt hải ngoại mong muốn
APEC thất bại. APEC chỉ là một cuộc họp hằng năm của các nước ven Thái bình
dương, năm này họp ở nước này, năm khác họp ở nước khác để bàn vấn đề hợp tác
chung (trong đó sự hợp tác của Việt Nam chỉ là thứ yếu vì nền kinh tế còn thô
sơ), cho nên không có vấn đề thất bại hay thành công. Vấn đề người Việt hải
ngoại quan tâm là sự hiện diện của nhiều nhà lãnh đạo các nước dân chủ trên thế
giới là một cơ hội thúc đẩy Việt Nam đi vào con đường cải tổ chính trị để Việt
Nam có thể đóng góp xứng đáng vào chương trình phát triển chung của APEC. Nếu
không có sự cải tổ đó thì những chương trình kinh tế do APEC đề ra chỉ làm cho
cái túi của các đảng viên cao cấp đầy hơn trong khi đại đa số nhân dân đầu tắt
mặt tối vẫn không đủ ăn đủ mặt như tình cảnh rất thật miêu tả trong những
chuyện ngắn của nhà văn nữ trẻ tuổi Nguyễn Ngọc Tư lớn lên dưới chế độ cộng
sản.
Trả lời một
câu hỏi khác rằng: “ … nếu người cộng sản thật tâm muốn làm việc với họ, tại sao không chấp nhận
một cơ cấu đa đảng hoặc cho phép họ tham gia bằng chính khả năng của họ mà được
toàn dân đánh giá chứ không phải họ đòi vào để được ban phát, để có ghế có chỗ
gì cả. Ý kiến của ông thế nào?” ông Võ Văn Kiệt đã đánh trống lảng: 
“ Nếu chúng ta sòng phẳng ngồi nói chuyện với nhau vì đất nước, hoàn
toàn có thể gặp nhau được. Cần đấu tranh xây dựng, đấu tranh vì lẽ phải, vì lợi
ích dân tộc. Ví dụ đối với những sai trái có hại cho đất nước
như tham nhũng, lãng phí, những hành vi làm tổn thương lợi ích dân tộc chúng ta
có quyền phê phán để xây dựng ngôi nhà chung của mình.” 
Thế nào là sòng phẳng nói chuyện với nhau? Đại hội 10 của đảng Cộng
sản Việt Nam trong năm vừa qua chính ông Võ Văn Kiệt và tướng Võ Ngyên Giáp,
hai công thần của đảng đã góp ý kiến vào bản 
báo cáo chính trị và một số người ở hải ngoại cũng đã đóng góp ý kiến. Cuối cùng tính sổ đảng đã chấp nhận bao nhiêu ý kiến? Hay
đảng cho rằng các ý kiến khác với nội dung bản báo cáo chính trị dự thảo đều là
những ý kiến phản động, có mưu toan diễn biến hòa bình và chống đảng, và bản
báo cáo đọc trước đại hội đã chẳng có gì thay đổi so với bản báo cáo dự thảo?
Còn chống tham nhũng thì ông Võ Văn Kiệt cũng biết nói cho có lệ, tham nhũng
càng chống nó càng lan tràn, quốc gia càng bị xuất huyết như cái đầu Phạm Nhan
chặt đầu này nó mọc đầu khác, có khi không những chỉ mọc thêm một đầu mà mọc
thêm nhiều đầu một lúc.
Đối thoại với nhau là cần thiết. Nhưng
đối thoại muốn có kết quả phải có trọng tài độc lập. Báo
chí tư nhân không có thì ai làm trọng tài? Đối thoại trong cung cách ai
nói cùng giọng điệu với đảng thì cho là có thiện chí đóng góp, ai nói khác ý
kiến với đảng, ai phê bình đảng thì xem là gián điệp, bị mua chuộc và chống nhà
nước có phải là đối thoại không?
Đối với hầu hết các quốc gia dân chủ trên thế giới nơi có thể
nói chuyện sòng phẳng là quốc hội, tại đó có đại diện chính quyền, có đại diện
đối lập.
Quốc hội của nước Việt 
Trả lời một câu hỏi khác của Việt Weekly ông cho rằng những
người lãnh đạo bầu ra sau đại hội 10 đã nỗ lực làm việc. Nhưng theo
nhận xét của nhân dân nỗ lực bằng lời thì có, nhưng không bằng hành động. Mọi
sự hình như chỉ nhắm vào sự hào nhoáng bên ngoài để tuyên truyền cho sự tồn tại
một chế độ chính trị mà ngày nào nó còn tồn tại ngày đó đất nước sẽ còn tụt
hậu, luân lý và đạo đức càng suy đồi, đảng viên đảng Cộng sản càng giàu và nhân
dân càng ngày càng cùng khổ.
Nói chung ông Võ Văn Kiệt tỏ ra rất trung thành với đảng của
ông. Trung thành là một đức tính. Nhưng
ông không thật tâm trung thành với nhân dân và đất nước. Ông có thể là người còn có tấm lòng, nhưng ông nói để cứu đảng chứ
không phải để cứu nước.
Dân tộc Việt
Đảng Cộng
sản Việt 
Ông Mikhail Gorbachev
trong một bài diễn văn đọc cách đây mấy năm tại trường đại học 
Người dân Việt 
Trần Bình 
   
| Trần Bình Nam | http://www.tranbinhnam.com |