Cần
một giải pháp toàn bộ
cho
cuộc chiến Do Thái - Hezbollah
Trần Bình
Cuộc chiến tranh Trung Đông bùng nổ trở lại ngày
Chính vì lo
sợ cuộc tấn công vũ bão của quân đội Do Thái có thể tạo phản ứng dây chuyền như
những biến cố đã sinh ra trận Thế chiến I, các vị lãnh đạo Thiên Chúa giáo đã
nói đến sự tiên đoán tận thế của chúa Jesus như một
nhắc nhở các vị lãnh đạo chính trị đừng dẫm lên vết xe cũ.
Tuy nhiên cuộc tấn công của Do Thái hiện nay không có điều kiện
dẫn thế giới vào một cuộc đại chiến, xét cả về mặt định tâm khai thác cơ hội
của cả hai phía bạn và địch của Do Thái.
Năm 2000 Do
Thái rút quân ra khỏi Liban sau 18 năm quần thảo với dân quân Hezbollah và mới
đây (năm 2005) rút quân ra khỏi Gaza cho thấy Do Thái đã thấm mệt sau 58 năm
(từ 1947 đến 2005) liên tục chiến tranh và muốn tìm một giải pháp hòa bình với
sự bảo đảm của Liên hiệp quốc.
Nhưng vấn nạn là biên giới phía bắc (giáp với Liban đang bị lực
lượng dân quân Hezbollah kiểm soát) liên tục bị quấy rối. Hội đồng Bảo an Liên hiệp
quốc đã có quyết nghị 1559 năm 2004 quy định quân đội Liban giải giới Herbollah
nhưng quân đội Liban không có khả năng thi hành, do đó Do Thái cần có một giải
pháp dứt khoát.
Dịp đến khi ngày 12/7 vừa qua dân quân Hezbollah vượt biên giới
đột nhập đất Do Thái giết 8 lính Do Thái và bắt đi hai quân nhân. Do Thái đã dùng toàn lực
hải lục không quân đánh quân Hezbollah và phong tỏa Liban, nhưng với một chương
trình rõ ràng là tạo cơ hội để thế giới phải đi đến một giải pháp dứt khoát và
lâu dài. Và chương trình này được cả bạn (như Hoa Kỳ, Anh và
lần này có Pháp) lẫn phe địch (các nước trong khối A Rập) hiểu và thông cảm.
Hoa Kỳ không thể khai thác cơ hội để đánh
Trong khung
cảnh đó, Liên hiệp quốc (thực chất là 5 ủy viên thường trực của Hội đồng Bảo
an: Nga, Mỹ, Anh, Pháp, Trung quốc) trước sau cũng đồng thuận đưa ra những
quyết nghị buộc hai bên ngưng bắn và chuẩn bị một lực lượng hòa bình đến Trung
Đông. Liên bang Nga và Trung quốc không thấy có nhu cầu tạo rắc rối tại Trung
đông. Một đoàn quân giữ gìn hòa bình có khả năng không cho Hezbollah tự do hoạt
động quân sự (ngoại trừ hoạt động trong khuôn khổ của quân đội Liban) sẽ đến
Liban thay thế lực lượng UNIFIL (United Nations Interim Force in Lebanon),
trong đó quân đội Pháp có thể sẽ đóng một vai trò quan trọng. Pháp sẽ nhân cơ hội này vừa làm lành với Hoa Kỳ, vừa chứng tỏ vị
trí của mình trên thế giới.
Nhưng lực lượng Liên hiệp quốc (dù với quyết tâm của quân đội
Pháp) có thể làm tròn sứ mệnh không? Câu trả lời dựa vào hai câu hỏi:
(1) Do Thái
có thể tận diệt dân quân Hezbollah không?
(2) Thế giới
có một giải pháp toàn bộ giải quyết tận nguồn gốc của cuộc chiến tranh Trung
Đông không?
Về câu hỏi
thứ nhất, kinh nghiệm của chiến trường Việt Nam từ trận Điện Biên Phủ (đại tá
trọng pháo cụt một tay Charles Piroth tự vận sau khi bảo đảm với bộ tham mưu
Pháp sẽ làm câm họng súng của quân ông Võ Nguyên Giáp không thành) cho đến các
chiến dịch không kích ác liệt của Không quân Hoa Kỳ vào miền Bắc Việt Nam (như
chiến dịch Rolling Thunder kéo dài hơn 3 năm - từ tháng 3/1965 đến tháng
11/1968) vẫn không ngăn được miền Bắc đưa quân và vũ khí vào miền Nam cho thấy
các cuộc không kích và trọng pháo quân Do Thái đang ngày đêm bắn vào Liban nếu
có thể làm suy yếu trong nhất thời cũng không diệt được Hezbollah. Hezbollah là một lực lượng du kích. Họ có kinh nghiệm 18 năm
(1982-2000) đánh nhau với Do Thái và chắc chắn họ học kỹ các bài học chiến
tranh của chiến trường Việt Nam nên sẽ không dễ dàng để cho quân Do Thái tiêu
diệt. Dân quân Hezbollah còn có khả bắn hỏa tiễn từ miền Nam Liban (nơi quân Do
Thái trên nguyên tắc đã cày nát bằng đại pháo và không kích và đưa bộ binh vào
càn quét) vào đất Do Thái cho thấy Hezbollah đã chuẩn bị kỹ lưỡng các hầm bí mật và
khi quân truy lùng Do Thái đi qua họ sẽ chui ra khỏi hầm bí mật hòa lẫn với dân
và tiếp tục chiến đấu.
Thứ hai, có một giải pháp giải quyết tận gốc vấn đề của Trung
đông không?
Cái gốc vấn đề là quyết định sai lầm của người Anh trong thập niên 1940 để cho
người Do Thái chạy tránh nạn diệt chủng của Đức Quốc xã trở về định cư ngay
giữa đất của người A Rập, chẳng những tranh giành đất đai với người Palestine
mà còn là mối đe dọa chung cho khối A Rập trong vùng. Và quyết nghị của Liên
hiệp quốc năm 1947 thành lập hai nước Palestine và Do Thái trong vùng mở đầu
cuộc chiến tranh giữa Do Thái và Palestine, và cuộc đối đầu dai dẵng giữa Do
Thái và khối A Rập.
Cuộc đối đầu này đã có những diễn biến phức tạp. Năm 1956 sau khi đại tá
Nasser của Ai Cập quốc hữu hóa kênh đào Suez, Do Thái đã âm mưu với Anh và Pháp
đánh chiếm bán đảo Sinai tiến quân vào sát bờ tây kênh đào đe dọa sự lưu thông
của một thủy đạo quốc tế tạo cớ cho Anh và Pháp chiếm kênh đào Suez. Tổng thống
Eishenhower kịp can thiệp để tránh Liên bang Xô viết nhảy vào. Anh và Pháp phải rút quân lui trả kênh đào lại cho Ai Cập. Biến cố
này đánh dấu ảnh hưởng của Hoa Kỳ tại Tây Âu (mà cho đến lúc đó nằm trong tay
của Anh và Pháp), và sự mất dần ảnh hưởng của đế quốc Anh. Đệ tứ Cộng
hòa Pháp sụp đổ và tướng Charles de Gaulle thiết lập đệ ngũ Cộng Hòa, mở đầu
cuộc cuộc kèn cựa giữa Pháp và Hoa Kỳ, và cũng là khởi điểm của nỗ lực thành
lập khối Liên hiệp Âu châu để làm đối trọng với Hoa Kỳ.
Cuộc khủng hoảng
Trong hai
vấn đề nêu trên vấn đề Do Thái không tiêu diệt được lực lượng Hezbolah không
phải là một vấn đề nan giải. Hezbollah
có thể trở thành một lực lượng chính trị tại Liban như họ đã chuẩn bị từ nhiều
năm qua. Một mình họ hay liên minh với các đảng chính trị khác Hezbollah
có thể lãnh đạo Liban và sẽ không thể hành động như một lực lượng khủng bố. Quan hệ Do Thái – Hezbollah sẽ trở thành quan hệ giữa hai quốc gia
và sẽ được hành xử trong cung cách đó.
Vấn đề thành hình một nước
Cuộc đấu
súng giữa Do Thái và Hezbollah sẽ không có cơ lan rộng trước khi Liên hiệp quốc
có những quyết nghị buộc hai bên ngưng bắn và sắp xếp một đội quân Liên hiệp
quốc hùng hậu đến nam Liban để ngăn không cho Hezbollah đánh phá Do Thái và tạo
điều kiện cho Do Thái rút quân về.
Nhưng nếu
thế giới, nhất là Hoa Kỳ, vẫn chưa buộc được Do Thái trả lại đất cho Palestine
thì giải pháp gì cũng chỉ là một giải pháp nhất thời. Cái núi lửa Trung Đông sẽ
bùng dậy bất cứ lúc nào./.
Trần Bình
Trần Bình Nam
|
http://www.tranbinhnam.com |