Thế Giới Nhỏ Dần
Trần Bình 
Sáng 12 tháng 9 năm 2001 lá cờ Hoa Kỳ "sao sọc"
treo nửa cột bay trước mỗi nhà trên toàn nước Mỹ. Cả nước để tang. Một cái tang
lớn. Ngày  hôm
trước (11/9/01) một bọn khủng bố đã cưỡng đoạt nhiều máy bay dân sự, tự lái cho
đâm vào đánh sập hai tòa nhà chọc trời của Trung tâm Mậu dịch Thế giới (World
Trade Center-WTC) ở New York, và một góc của Ngũ Giác Đài, bộ quốc phòng Hoa
Kỳ. Trong một khoảng thời gian được tính toán kỹ bọn khủng bố cướp 4 chiếc máy
bay. Hai của hãng American Airlines (số 11, Boeing 767 từ Boston đi Los
Angeles; số 77, Boeing 757 từ Hoa Thịnh Đốn đi Los Angeles) hai của hãng United
Airlines (số 175, Boeing 767 từ Boston đi Los Angeles; số 93, Boeing 757 từ
Newark đi San Francisco). American và United là hai hãng hàng không dân sự lớn
nhất của Hoa Kỳ. Chuyến bay số 11 đâm vào lầu phía bắc của Trung tâm Mậu dịch
Thế giới lúc 8:45AM, chuyến bay số 175 đâm vào lầu phía nam lúc 9:08AM. Xăng
bốc lửa, và sau một giờ cháy làm sụp các cột chống bằng thép, phần trên của hai
tòa nhà lần lượt sụp xuống và sức nặng làm sụp sát đất toàn bộ hai tòa nhà.
Trong khi đó chuyến bay 77 đâm vào bộ quốc phòng, lửa bốc cháy và 1/5 Bộ Quốc
phòng sụp đổ. Kẻ gian cướp chuyến bay số 93 không thực hiện
được dã tâm. Số 93 rớt tại quận 
Lệnh tổng thống ban ra, ngưng tất cả các chuyến bay trên
toàn quốc. Biên giới đóng kín, tàu lửa và các hãng vận chuyển dân sự đường xa
như hãng xe buýt Greyhound ngưng chạy. Các chuyến bay
nước ngoài đang bay đến Hoa Kỳ đổi đường bay tạm đáp qua 
Chiều tối hôm đó sau khi quân đội nắm vững tình hình tại thủ
đô và vùng trời Hoa Thịnh Đốn được bảo vệ, tổng thống Bush trở về tòa Bạch Ốc.
Trong một phát biểu ngắn tổng thống chia buồn với nạn nhân và gia đình, khẳng
định nước Mỹ sẽ không nao núng trước hành động khủng bố và sẽ làm những gì cần
thiết để bảo vệ tự do. Tổng thống bảo đảm với quốc dân bộ máy
nhà nước đang vận hành bình thường và sẽ giải quyết các vấn đề trước mắt một
cách tốt đẹp. Tổng thống hứa với nhân dân Hoa Kỳ kẻ ác, và những ai, cá
nhân hay quốc gia tiếp tay với kẻ ác sẽ bị trừng trị. 
Các dân biểu và nghị sĩ Hoa Kỳ không phân biệt Dân chủ hay
Cộng hòa, sau một ngày tạm ngưng làm việc, chiều hôm đó họp nhau dưới mái nhà
quốc hội tay trong tay hát bài "God Bless America" (Ơn trên phù hộ Mỹ
quốc) thề đứng sau lưng tổng thống, bảo vệ quốc gia. 
Vấn đề trước mắt của quốc gia là: Làm gì? Tìm
thủ phạm và trừng phạt. Điều này đơn giản. Nếu Hoa kỳ không có khả năng
tiên đoán các biến chuyển lớn trên thế giới và phòng ngừa các cuộc khủng bố,
tình báo Hoa kỳ có khả năng điều tra để tìm ra hung thủ và có sức mạnh trừng
phạt những tên khủng bố. Trong nước tổng thống Bush được sự
ủng hộ của quốc hội và toàn dân. Ngoài nước hầu hết các nước trên thế
giới kể cả Liên bang Nga và Trung quốc đều lên tiếng kết án
khủng bố. Khi một lãnh tụ quốc hội nhiều uy tín như Thượng nghị sĩ John W.
Warner (CH-Virginia) và cựu bộ trưởng ngoại giao Henry Kissinger so sánh cuộc
khủng bố ngày 11 tháng 9 với vụ Nhật Bản tấn công Trân Châu Cảng không báo
trước năm 1941 buộc Hoa Kỳ nhảy vào Thế chiến 2 thì có khác gì Hoa Kỳ được đặt
trong tình trạng chiến tranh. 
Nhưng sau khi đánh trả nước Mỹ có được an
toàn hơn trước không? Câu hỏi này không dễ trả lời như câu
hỏi trên. Sau khi Liên xô sụp đổ thế giới nhị cực trở thành nhất cực,
Hoa Kỳ là siêu cường duy nhất còn lại, các 
vấn đề của thế giới hình như trở nên phức tạp hơn. Trong
thời kỳ chiến tranh lạnh (1945-1989) thế giới chia thành hai khối rõ rệt có vũ
khí nguyên tử có khả năng tiêu diệt lẫn nhau. Một nhóm khủng bố chống
Hoa Kỳ chỉ có thể xây dựng cơ sở, huấn luyện nhân sự tại vùng đất trong vùng
ảnh hưởng của Liên xô, và Liên xô không bao giờ cho phéùp những tay khủng bố hành
động vì sợ xẩy ra thế giới chiến tranh. Bây giờ thì khác.
Ngoài vùng đất ảnh hưởng của Hoa Kỳ và đồng minh còn cả chục nước không có cảm
tình với Hoa Kỳ và cũng không có trách nhiệm gì vì không có gì quá lớn để mất
như Iran, Iraq, Lybia, Bắc Hàn, Afghanistan. Các quốc gia này trực tiếp hay
gián tiếp dung dưỡng những nhóm chống Mỹ. Riêng 
chính quyền Taliban ở Afghanistan công khai chứa chấp ông Osama bin
Laden, người cầm đầu một tổ chức chủ trương mang chiến tranh đến Hoa Kỳ. Trong
vụ khủng bố khủng khiếp này Afghanistan nhanh chóng lên tiếng thanh minh ông
bin Laden không liên hệ, mặc dù các chỉ dẫn đều cho thấy ngoài tổ chức của ông
ta với sự giúp đỡ ngầm của khối A Rập không có tổ chức nào có khả năng thi hành
một cuộc tấn công qui mô và tàn ác như vậy. 
Hoa Kỳ có thể bảo vệ an ninh nội
địa nếu áp dụng những biện pháp cứng rắn.Thí dụ tuyệt đối không cho người gốc A
Rập vào nước. Kiểm tra và theo dõi những ai có gốc A
Rập dù là công dân Hoa kỳ. Xem chất nổ và súng là đồ quốc cấm. Cảnh sát có thể
chận hỏi bất cứ ai không cần lý do. Máy bay dân sự trang bị nịt ghế không thể
tự mở khi đang bay. Hành khách đi riêng với hành lý.
Kiểm tra an ninh mọi nhân viên kể cả phi hành đoàn
ngay trên máy bay trước khi cất cánh. Cho nhân viên an
ninh mang vũ khí tháp tùng trên mọi chuyến bay. Nói tóm lại có cả trăm biện
pháp có thể nghĩ ra để bảo đảm an ninh nhưng thực tế
không thể áp dụng được trong một nước dân chủ có hiến pháp, tôn trọng nhân
quyền, kinh tế thị trường và tự do, phóng khoáng là nếp sống. 
Vậy phải làm sao? Câu trả lời: Cần truy nguyên ra nguyên nhân của khủng bố và
giải quyết tận gốc. Nếu cuộc điều tra của cơ quan FBI cho thấy Osama bin Laden không là người chủ trương vụ khủng bố này thì cũng là
một tổ chức thuộc khuynh hướng Hồi giáo nào đó chủ trương. Cuộc khủng bố bắt
nguồn từ sự xung khắc giữa khối  Hồi giáo và nền văn minh Tây phương do
Hoa Kỳ đại diện.Tổ chức của Osama bin Laden từng là đồng minh của Hoa Kỳ chống
Nga khi Liên bang Xô viết xâm lăng Afghanistan, trở thành thù nghịch Mỹ sau vụ
Hoa kỳ và đồng minh tấn công Iraq năm 1991. Nhưng quan hệ
giữa khối Hồi giáovà Hoa Kỳ trở nên căng thẳng hơn vì cuộc tranh chấp hiện nay
giữa người 
Vấn đề trước mắt là Hoa Kỳ phải giúp giải quyết cuộc tranh
chấp giữa người 
Và mới đây đầu tháng 9/2001 Hoa Kỳ đã rút ra khỏi một buổi
họp quốc tế "chống kỳ thị chủng tộc" do  Liên hiệp quốc triệu tập tại Nam Phi khi các
thành viên dự họp lên án Do Thái thi hành chính sách diệt chủng đối với người
Palestine. Có thể Hoa Kỳ chỉ lấy cớ rút ra để khỏi đối diện
với vấn đề buôn bán nô lệ từ những thế kỷ trước hội nghị sẽ đặt ra.
Nhưng lý do nêu ra để rút là một hành động thiếu thông cảm đối với 
Sau cuộc khủng bố ngày 
Phản ứng trong nước và của thế giới đối
với cuộc khủng bố đa diện. Giữa sự so
sánh cường điệu cuộc khủng bố ngày 11 tháng 9 với trận tấn công Trân Châu Cảng
và những lời chia buồn và kết án những kẽ khủng bố một cách vô thưởng vô phạt,
có một nhận xét có ý nghĩa. 
Bà Arroyo, tổng thống Phi Luật Tân nói: "cuộc khủng bố
làm cho thế giới của chúng ta nhỏ dần" (Nguyên văn lời bà Arroyo: This
world is diminishing). Bà Arroyo nói đúng. Kỹ thuật
truyền thông làm thế giới thu nhỏ lại, nhưng văn minh
không làm cho trí con người lớn ra. Con người cứ nhỏ dần theo
đà tiến bộ của văn minh vật chất. Các cuộc tranh chấp trên thế giới làm con
người càng xa tính người và càng gần thú vật. Những tay khủng bố cướp máy bay
trên đó có đàn bà, con nít vô tội đâm sầm vào một tòa nhà có hàng chục ngàn
người đang làm việc để cùng chết dù nhân danh một thứ lý tưởng gì cũng là một
hành động súc vật. 
Con người mất hướng, thế giới nhỏ dần, với người mạnh cũng
như với kẻ yếu. Chỉ có lẽ phải và biết tôn trọng lẽ phải trên căn bản công
bình, vì người và vì mình thế giới chúng ta mới tồn tại với kích thước của nó
và thế giới chúng ta đang sống mới được an toàn hơn. 
Kết thúc bài diễn văn ngắn chiều ngày 11 tháng 9 đọc tại tòa Bạch
Ốc tổng thống George W. Bush nói: "Không ai trong chúng ta quên được ngày
hôm nay, tuy nhiên chúng ta vẫn tiếp tục nhiệm vụ bảo vệ tự do, bảo vệ những
giá trị và lẽ phải trên thế giới." (nguyên văn:
None of us will ever forget this day, yet we go forward to defend freedom and
all that is good and just in our world). Đó là điều chúng ta
mong ước Hoa Kỳ sẽ thực hiện trong cốt lõi tinh thần của chữ nghĩa. (Sept. 2001)    
| Trần Bình Nam | http://www.vnet.org/tbn |