Công lý đối với
cựu tổng thống Trần Thủy Biển
Trần Bình Nam
Ngày 12 tháng 11, Tòa án Tối cao Đài
Loan truy tố và bắt giữ cựu tổng thống Trần Thủy Biển, thể hiện nền công lý
“không ai ở trên luật pháp” của Đài Loan. Đảng Dân chủ Cấp tiến (Democratic Progressive
Pary – DPP) của ông Trần Thủy Biển lên tiếng tố cáo đây là một vụ truy tố có
mầu sắc chính trị liên hệ đến quan hệ Trung quốc - Đài Loan. 
Ông Trần Thủy Biển sinh ngày
12/10/1950 tại tỉnh Tainan quận Kuantien năm nay 58 tuổi, xuất thân con nhà nông
chính gốc Đài Loan. Với sự cố gắng phi thường ông tốt nghiệp luật sư và năm
1975 kết hôn với bà Wu Shu Chen thuộc giai cấp giàu có và có hai con một gái,
một trai đều thành đạt. Con trai ông tốt nghiệp luật sư tại đại học UC
Berkeley, bang California, Hoa Kỳ. 
Từ năm 1980 ông Trần Thủy Biển tham
gia chính trị và chọn đường lối đối lập với đảng Trung hoa Quốc dân đảng
(Kuomintang – KMT). KMT do ông Tưởng Giới Thạch lãnh đạo cai trị đảo quốc Đài
Loan từ năm 1949 khi Mao chiếm lục địa. 
Lập trường của ông là chống tham nhũng
và một Đài Loan hoàn toàn độc lập với lục địa Trung quốc. Là một người  năng động ông Trần Thủy Biển đôi lúc quá hăng
hái đã vi phạm luật lệ  trong khi đấu tranh
chính trị và đã có lần nếm mùi lao tù khoảng thập niên 1980. Năm 1989 ông đắc
cử dân biểu quốc hội, và ngôi sao Trần Thủy Biển lên dần. Năm 1992 ông  tái đắc cử dân biểu. Năm 1994 ông đắc cử  thị trưởng Đài Bắc và năm 2000 cầm đầu đảng
DPP ông đắc cử tổng thống Đài Loan. Hành trình chính trị của ông Trần Thủy Biển
kéo dài 28 năm (1980-2008) cho đến tháng Ba năm 2008 ông Mã Anh Cửu đắc cử tổng
thống, đảng KMT nắm lại chính quyền và tháng 5/2008 sau khi mãn nhiệm tổng
thống ông bị truy tố về tội tham nhũng.
Năm 2000 sau khi ông Trần Thủy Biển
đắc cử tổng thống quan hệ giữa Đài Loan và Trung quốc căng thẳng vì chủ trương
Đài Loan độc lập của đảng DPP. Trung quốc đã dàn hằng trăm hỏa tiễn dọc bờ biển
tỉnh Phúc Kiến hướng về Đài Loan và không dấu diếm sẽ khởi binh đánh Đài Loan
nếu chính quyền Đài Loan tuyên bố độc lập. Hoa Kỳ đứng trước một sự lựa chọn
khó khăn (nếu Trung quốc đánh Đài Loan thì can thiệp cứu Đài Loan hay không?)
nên Hoa Kỳ khuyên Đài Loan không nên tuyên bố độc lập và chính sách ngoại giao
của Hoa Kỳ đặt căn bản trên nguyên tắc “một nước Trung Hoa” có nghĩa Đài Loan
là một phần không tách rời của lục địa.
Dưới chế độ KMT từ năm 1949 Tưởng Giới
Thạch, và sau đó là con trai Tưởng Kinh quốc và các đảng viên KMT kế nghiệp đã
xây dựng thành công nền kinh tế Đài Loan và biến Đài Loan thành một đảo quốc
phồn thịnh (Đài Loan là một trong 3 con rồng nhỏ Đông nam á gồm Đài Loan, Nam
Hàn và Singapore), với một chế độ chính trị dân chủ đa nguyên ổn định. Năm 2000
đảng DPP của ông Trần Thủy Biển kế nghiệp một đất nước có mọi điều kiện để
thăng tiến trong cộng đồng thế giới. Đài Loan với danh nghĩa một phần đất của
Trung quốc, nhưng trên thực tế là một quốc gia độc lập có quân đội riêng và
đường lối ngoại giao riêng.
Tuy nhiên sau hơn 4 năm cầm quyền,
bước vào nhiệm kỳ II chính quyền DPP với sự lãnh đạo của ông Trần Thủy Biển bắt
đầu có vấn đề. Tháng 11/2004 Tòa án Tối cao Đài Loan truy tố bà Trần Thủy Biển
và 3 viên chức cao cấp làm việc tại phủ tổng thống ra tòa về tội dùng tài liệu
giả biển thủ 460.000 mỹ kim của công quỹ. Uy tín của tổng thống Trần Thủy Biển
suy sụp và tháng 1/2008 sau khi thua đảng KMT trong cuộc bầu cử quốc hội ông
Trần Thủy Biển từ chức chủ tịch đảng DPP. Tháng 3/2008 ứng viên tổng thống của
đảng DPP thất cử dưới tay của ứng viên Mạc Thiên Cửu thuộc đảng KMT. 
Tháng 5/2008, ngay sau khi ông Trần
Thủy Biển mãn nhiệm tổng thống, Tòa án Tối cao Đài Loan truy tố ông về hai tội.
Thứ nhất xử dụng quỹ tranh cử trái phép và thứ hai bao che cho vợ ông trong vụ
biển thủ năm 2004. Tháng 8/2008 ông Trần Thủy Biển nhận đã phạm lỗi lầm trong
việc xử dụng quỹ tranh cử và ngày 15/8/2008 ông rút ra khỏi đảng DPP và trở
thành một người  dân thường. Ông Trần
Thủy Biển hy vọng hành động tự chọn đứng ra ngoài chính trị của ông sẽ làm cho
Tòa án Tối cao Đài Loan ngưng truy tố ông (vốn là một cựu tổng thống), và giảm
thiểu ảnh hưởng chính trị xấu cho đảng.
Vụ truy tố ông Trần Thủy Biển đang trở
thành một vấn đề  nhức nhối cho Đài Loan.
Truy tố một cựu tổng thống mới rời chức vụ không phải là một hình ảnh tốt đẹp,
nhưng không truy tố trước tội lỗi rành rành thì nguyên tắc “thượng tôn pháp
luật” đặt ở đâu! Đó là cái khó của nền dân chủ, dù còn non trẻ, của Đài Loan.
Ngày 12/11 vừa qua sau khi công tố
viên chính phủ ra lệnh bắt giam kết ông về tội biển thủ công quỹ, nhận hối lộ và rửa tiền (công
ty Egmont Group, một công ty tình báo tài chánh quốc tế cho biết họ có bằng
chứng một số tiền 21 triệu mỹ kim đã được chuyển một cách mờ ám từ Đài Loan vào
một chương mục của người dâu của ông Trần Thủy Biển tại một ngân hàng Thụy Sĩ) ông Trần Thủy Biển tuyệt thực cho rằng sự truy tố và giam giữ
ông có động cơ chính trị. Ngày 16/11 ông đuối sức và được đưa vào bệnh viện,
sau đó ngày 19/11 ông được đưa lại vào tù.
Mặc
dù với danh nghĩa thi hành luật pháp chính quyền đảng KMT vẫn không phủi sạch
được mầu sắc chính trị của vụ án, tạo ra một không khí chia rẽ quốc gia làm cho
uy tín của tổng thống Mã Anh Cửu sụt giảm nhanh chóng.
Tổng
thống Mã Anh Cửu vốn là một chính khách trong sạch. Ông chấp nhận hoàn cảnh
chính trị tế nhị hiện tại và tìm cách cải thiện kinh tế của đảo quốc đang bị
ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu bằng cách tăng cường mậu dịch
với Trung hoa lục địa. Trung quốc cũng có nhu cầu cải thiện quan hệ này vì nó
giúp phát triển kinh tế Trung quốc đồng thời làm cho chính sách “hai chế độ,
một quốc gia” được thêm sự ủng hộ tại đảo quốc.
Đầu
tháng 11/2008 ông Chen Yunlin, người đại điện cao cấp nhất của Bắc kinh phụ
trách việc thương thuyết với Đài Loan về vấn đề thống nhất lần đầu tiên đến Đài
Loan và nhiều thỏa thuận đã được ký kết. 
Cụ
thể là thỏa thuận về giao thông. Các chuyến bay chở hành khách giữa Đài Loan và
lục địa Trung quốc từ 35 chuyến khứ hồi mỗi cuối tuần nay được bay hằng ngày và
tổng số các chuyến bay trong tuần tăng lên 108 chuyến khứ hồi và các chuyến bay
này được bay trực tiếp đến lục điạ không cần tạm ngừng tại Hồng Kông. Các
chuyến bay nội địa Trung quốc của các hãng máy bay Đài Loan  được tăng từ 5 chuyến mỗi tuần lên 21 chuyến.
Các chuyến bay chở hàng được tăng lên 60 chuyến khứ hồi mỗi tháng. Đường biển
được mở thêm 11 cảng phía Đài Loan và 63 cảng về phía Trung quốc. Tổng số tiền
Đài Loan đầu tư tại Trung quốc lên đến 150 tỉ mỹ kim có triển vọng tăng lên
trong thời gian tới.
Sự
trở lại quyền hành của đảng KMT trong năm nay một phần do chính quyền Trần Thủy
Biển tham nhũng mất uy tín, một phần dân chúng ủng hộ chính sách “một nước
Trung hoa” của đảng KMT. Nhưng điều này không có nghĩa dân chúng Đài Loan ủng
hộ chính sách thống nhất với lục địa. Thật ra họ chỉ muốn duy trì hiện trạng
độc lập trên thực tế mà không chính thức tuyên bố độc lập.
Vì
vậy trước chính sách xích lại gần lục địa (dù chỉ là qua tăng cường mậu dịch)
mà không có sự giảm áp lực quân sự nào của Trung hoa lục địa, thí dụ như cất bỏ
hay giảm bớt 1400 hỏa tiễn đang hằng ngày hằng giờ đe dọa Đài Loan thì người
dân Đài Loan vẫn chưa thể tin tưởng vào chính quyền của đảng KMT. 
Trong
không khí đó sự truy tố cựu tổng thống Trần Thủy Biển, mặc dù chỉ là sự thi
hành pháp luật cũng không khỏi được cảm nhận như là một hành động trả thù chính
trị hay để mua chuộc Trung hoa lục địa của chính quyền đảng KMT. 
Dù
sao đương kim tổng thống Mã Anh Cửu cũng không thể làm khác. Nếu Đài Loan qua
được cơn khủng hoảng kinh tế hiện nay chính quyền của đảng KMT có thể trụ. Và
sự truy tố cựu tổng thống Trần Thủy Biển sẽ được xem là thi hành công lý. Nếu
thất bại kinh tế hoặc không duy trì được tư thế độc lập của đảo quốc đối với
lục địa, đảng DPP có cơ trở lại chính quyền thì sự thi hành công lý đối với ông
Trần Thủy Biển dù muốn dù không cũng chuyển qua một lối khác.
Công lý và chính trị là hai vấn đề không thể nào hoàn
toàn tách bạch dù ở dưới chính thể nào./.
Trần Bình Nam
Nov . 26.
2008
| Trần Bình  | http://www.tranbinhnam.com |